İsrail’in Gazze’yi işgal planı Batı’da tepkileri tetikledi: İşte Filistin’i tanıyan ülkeler

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Haberin Devamı

Birleşmiş Milletler üyesi 193 ülkeden 147’si, Filistin’in 15 Kasım 1988’de bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana tanıma kararı aldı. Ülkeler, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarını sonlandırması ve insani krizlerin durdurulması için bağımsız Filistin devletini tanımayı diplomatik baskı aracı olarak kullanıyor. Tanıma kararı alan devletler arasında farklı dönemlerde batılı olmayan ülkeler de yer aldı.

2024 baharında Barbados, İrlanda, Jamaika, Norveç ve İspanya gibi ülkeler Filistin’i tanımıştı. İrlanda Başbakanı Simon Harris, bu süreçte İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya “dünyayı dinlemeye ve Gazze’de gördüğümüz insani felaketi durdurmaya” çağrısında bulunmuştu.

2025’in eylül ayında ise Avustralya, Belçika, Kanada ve Fransa Filistin’i tanıma planlarını Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda (BMGK) açıklayacaklarını duyurdu. İngiltere ise, İsrail’in Gazze’de ateşkesi kabul etmemesi halinde Filistin’i koşullu olarak tanıyacağını bildirdi.

Haberin Devamı

BATI’NIN TUTUMUNDAKİ DEĞİŞİM

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin eylülde yapılacak BM Genel Kurulu’nda Filistin’i tanıyacağını belirtmişti. Açıklamanın ardından İngiltere Başbakanı Keir Starmer da benzer bir karar alacaklarını, İsrail’in belirli koşulları yerine getirmemesi halinde tanıma sürecini başlatacaklarını kaydetmişti.

Kanada ve Malta da eylüldeki Genel Kurul’da Filistin’i bağımsız devlet olarak tanıyacaklarını ilan etmişti. Aynı zamanda “New York Çağrısı”nı imzalayan 15 ülke, iki devletli çözüme bağlılıklarını vurgulamıştı.

İspanya, Finlandiya, İzlanda, İrlanda, Norveç ve Slovenya ise daha önce Filistin’i tanıdıklarını açıklamıştı. Andorra, Avustralya, Fransa, Kanada, Lüksemburg, Malta, Yeni Zelanda, Portekiz ve San Marino ise henüz resmi tanıma kararı almayan Avrupa ülkeleri arasında yer alıyor.

BM üyesi 147 ülke, Filistin’i tanıyor. Eylülde Gazze’yi tanıma kararı alan ülkelerin de yasal süreçleri tamamlamasıyla bu sayının 150’yi aşması bekleniyor. NATO üyesi 32 ülkeden 14’ü, G20 üyelerinin ise 10’u Filistin’i tanıyor.

Haberin Devamı

BMGK’DE FİLİSTİN’İ TANIYAN ÜLKELER ÇOĞUNLUKTA

Filistin’i tanıyacağını açıklayan ülkeler arasında İngiltere ve Fransa öne çıkıyor. Her iki ülkenin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyesi olması bu kararlara ayrı bir önem kazandırıyor.

Rusya ve Çin, 1988’de bağımsızlık ilanının ardından Filistin’i tanımıştı. Fransa ve İngiltere’nin kararlarını resmileştirmeleri durumunda, Konsey’in 5 daimi üyesinden 4’ü Filistin’i tanımış olacak. Bu durumun, İsrail aleyhine kararları veto eden ABD üzerinde baskı oluşturabileceği değerlendiriliyor.

ABD, daimi üyeliğin getirdiği veto hakkını kullanarak Filistin’in gözlemci statüsünden tam üyeliğe geçmesine engel oluyor. Böylece Konsey’de alınabilecek birçok karar uygulanamıyor.

Haberin Devamı

CNN International’ın haberine göre, İsrail’in işgal planını uygulamaya koymasının ardından Batılı ülkelerin Filistin Devleti’ni tanıma kararı alması, Tel Aviv yönetiminin Gazze planlarının zarar görmesine yol açabilir.

TÜRKİYE İLK GÜN TANIDI

Filistin’in bağımsızlık ilanının ardından Türkiye, 15 Kasım 1988’de Filistin devletini tanıyan ilk ülkelerden biri oldu. Türkiye ile birlikte 12 ülke, Filistin Devleti’nin resmi olarak ilan edildiği gün tanıma karalarını açıkladı.

Türkiye o tarihten bu yana Filistin’e verdiği desteği sürdürüyor. Ankara, iki devletli çözüm sürecinde uluslararası arenada aktif tutum almaya devam ediyor.

Haberin Devamı

PORTEKİZ VE FİLİSTİN’DEN AÇIKLAMALAR

Portekiz Başbakanlık Ofisi, temmuz sonunda New York’ta yapılan yüksek düzeyli konferansta Filistin’in tanınması konusunu gündeme aldıklarını açıklamıştı. Açıklamada, ülkenin Filistin’i tanıma niyetinde olduğu ve bu konuda Cumhurbaşkanı ile siyasi partilerle istişarelerin yapılacağı ifade edilmişti.

Filistin Dışişleri Bakanlığı, Portekiz’in kararını memnuniyetle karşıladıklarını duyurdu. Açıklamada, Portekiz’in adımı “barışa katkı sağlayan ve uluslararası hukukla uyumlu cesur bir tutum” olarak değerlendirilmişti.

Aynı açıklamada, Filistin’i henüz tanımayan ülkelere de çağrı yapılarak, Filistin halkına uygulanan adaletsizliğin sona erdirilmesi gerektiği vurgulanmıştı.

Haberin Devamı

FİLİSTİN DEVLETİ’NİN TARİHİ

Filistin toprakları Osmanlı İmparatorluğu’nun 400 yıl süren hakimiyetinin ardından 1917’de İngiliz işgaline girdi. Milletler Cemiyeti döneminde bağımsızlık taahhüt edilse de bu gerçekleşmedi.

Birleşmiş Milletler, 29 Kasım 1947’de aldığı kararla Filistin topraklarının bölünmesine onay verdi. Buna göre toprakların yüzde 55’i İsrail’e, yüzde 45’i Filistin’e bırakılacaktı.

İsrail, 14 Mayıs 1948’de bağımsızlığını ilan ettikten sonra başlayan Arap-İsrail savaşının ardından Batı Kudüs dahil olmak üzere ek topraklar işgal etti. 1967’deki Altı Gün Savaşı’nda Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Gazze de İsrail kontrolüne geçti.

Filistin Kurtuluş Örgütü, 2 Haziran 1964’te kuruldu. Örgüt, 15 Kasım 1988’de Filistin devletinin kurulduğunu ilan etti. Buna rağmen, BM Güvenlik Konseyi’nin 1967 tarihli 242 sayılı kararına rağmen Filistin toprakları halen İsrail işgali altında bulunuyor.