Skandalların gölgesindeki taç savaşı: 2025 Miss Universe krizlerinin hatırlattığı geçmiş skandallar

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Son zamanlarda sessiz sedasız, heyecansız geçen güzellik yarışmalarından sonra bu yılki Kainat Güzellik Yarışması, üst üste skandallarıyla pek renkliydi.

Ev sahibi ülke Tayland’ın organizasyon yetkilisinin Miss Meksika Güzeli’ni tanıtım çekimine katılmayarak ‘saygısızlık’ gösterdiği gerekçesiyle herkesin içinde azarlamasının, hatta “Aptal” diyerek aşağılamasının ardından, dayanışma göstermek isteyen güzellik kraliçeleri toplu bir şekilde salonu terk etti. Güzellik yarışmaları tarihinde bir ilkti…

Olayın dünya basınında manşetlere çıkması, organizasyonu zora sokunca, konunun muhatabı olan Miss Universe Organizasyonu Asya ve Okyanusya Başkan Yardımcısı Nawat Itsaragrisil, kameraların karşısına geçerek hem ağladı, hem özür diledi ama bu geç gelen vicdan gösterisi, onun görevinden alınmasını engelleyemedi.

8 kişilik jüride yer alan müzisyen Omar Harfouch, bu yılki yarışmanın başlamasından sadece birkaç gün önce jüri üyeliğinden aniden istifa etti. Harfouch, yarışmacılarla kişisel bağları olan resmi olmayan bir jürinin, 136 yarışmacı arasından hangilerinin bir üst tura yükseleceğini önceden belirlediğini iddia ederek, “Bu maskaralığın bir parçası olmayacağım” açıklaması yaptı.

Omar Harfouch’un ardından Fransız futbol yıldızı Claude Makélélé de aynı gün “öngörülemeyen kişisel nedenler”i gerekçe göstererek görevinden istifa etti.

Art arda krizlerle gündemden düşmeyen yarışmanın, önceki gün yapılan finalinde, skandal olayın öznesi olan Meksika Güzeli, adeta günah çıkartılırcasına 2025 Kainat Güzeli seçildi. Hak etmediğini iddia etmek, fazla ileri gitmek olsa da, bu seçimin akıllarda soru işareti bıraktığını söylemek yanlış olmaz. Meksika Güzeli’ni önce rezil edip sonra teselli etmeye mi çalıştılar? Taylandlı organizatörler, yarışmaya düşen gölgeyi, gururu kırılan güzele ünvan vererek aydınlatmak mı istediler?

Fatima Bosch 2025 Kainat Güzeli seçildi

Türk seyirciler son zamanlarda yapılan yarışmalarda genelde temsilciyi yetersiz bulurken, bu yıl Türkiye’yi temsil eden, ancak ilk 30’a giremeyerek yarışmadan elenen Ceren Arslan’a destek büyüktü. Arslan, yarışmayı kazanamasa da halkın kalbini kazanmayı başardı. Bundan sonra yapacağı iş kamera önünde mi olur bilinmez, ama tercihi bundan yana olursa, seyircisinin gözünde kazandığı kredisi olduğu bir gerçek.

Gelelim skandallara… Bu yılki yarışmanın krizleri geçmiş dönemlere göre daha büyük skandallar mıydı, yoksa geçmişte daha çok ses getiren skandallar mı yarışmaların önüne geçmişti? Şimdi, arşiv taramasının tam sırası…

Ceren Arslan ilk 30'a giremeyerek 2025 Kainat Güzellik Yarışması'ndan elendi

KRALİÇE ADAYI ERKEK ÇIKTI

2018’de Kazakistan’da düzenlenen bir güzellik yarışması, finalistlerinden birinin aslında erkek olduğu haberiyle sarsıldı. Kazak model İlay Dyagilev, finale kalmak için 4 bin kadını geride bıraktıktan sonra gerçek kimliğini açıkladı. 1.83 metre boyundaki modelin androjen yüz hatları, 2 binden fazla oy vereni yanılttı, Dyagilev yarı final grubunda birinci oldu. Yarışmaya katılma amacının güzelliğe daha doğal bir yaklaşımı teşvik etmek olduğunu söyledi.

Dyagilev, peruk ve makyajla poz verdiği bir fotoğrafını yayınlayarak yarışmaya katılmaya karar verdi. Kimliğini, Güney Kazakistan’ın başkenti Şımkent’ten 24 yaşındaki Arina Aliyeva olarak açıkladı. Bu olay, bir şakadan ibaret değildi. Dyagilev, BBC Three’ye yaptığı açıklamada, genç kadınların genellikle ağır makyaj, saç eklemeleri ve takma kirpikleri içeren basmakalıp bir güzellik imajına uymak için karşılaştıkları baskılardan bahsettiğini söyledi. “Her zaman doğal güzelliği savundum. Şimdi, trendleri takip ederlerse güzel olacaklarına inanan aynı giyinmiş birçok kız görüyorsunuz. Bence bu doğru değil. Diğer nitelikleri takdir etmeli ve bireysel olmalıyız!” dedi.

Finale kadar gelmeyi hiç beklemiyordu. Kimliğini açıkladıktan sonra diskalifiye edildi.

KADINLAR YARIŞMAYI BASTI

1970 yılında İngiltere’de yapılan Miss World yarışmasında, kadın özgürlük hareketinin sahne basıp un bombaları attığı protestolar; yarışma formatı ve kadın temsili tartışmaları dünya gündemine oturdu. Britanya’daki Kadınların Kurtuluş Hareketi’nin (Women’s Liberation) sahnede ve salonda gerçekleştirdiği protestolarla yarışma, tarihe geçti.

Aktivistler, güzellik yarışmalarının kadınları nesneleştirdiğini, dar ve zararlı güzellik standartlarını dayattığını savundu. Protestocular bir kısmı seyirci gibi içeri girerek düdükler, pankartlar, un veya boya bombalarıyla canlı yayını kesintiye uğrattı; çok sayıda kişi gözaltına alındı.

Aynı gece, apartheid (ayrılık) karşıtı gruplar da dışarıda gösteri yaptı. Yarışmanın iki farklı Güney Afrika temsilcisi (biri beyaz, biri siyah) çıkarması, organizasyonun eleştirilerden kaçınma çabası olarak görüldü ve tartışmaları büyüttü.

1970 Miss World yarışmasındaki protestolar filme konu oldu

Sonuçta ünvanı Grenada’nın temsilcisi Jennifer Hosten kazandı. Bu, siyah bir kadının ilk kez Miss World tacını aldığı yıl oldu. İkinci ise siyah Güney Afrikalı Pearl Jansen’di. Feminist protestoların amaçlarıyla, bir siyah kadının kazanmasının sembolik anlamı aynı gecede kesişti ve kamuoyunda geniş bir tartışma başlattı.

Olay, Britanya’da ikinci dalga feminizmin görünürlüğünü artıran dönüm noktalarından biri olarak anılıyor. Protestolara katılan kadınların motivasyonları ve yöntemleri yıllar sonra da tartışıldı. Hatta bu hikâye, 2020 yapımı ‘Uyumsuz’ (Misbehaviour) filmine konu oldu. Film, protestoların hazırlık sürecini ve final gecesini farklı tarafların gözünden anlatıyor.

ARKA ARKAYA TAÇ BIRAKTILAR

Mayıs 2024’te Miss USA 2023 ünvanlı Noelia Voigt ve ardından Miss Teen USA 2023 ünvanlı UmaSofia Srivastava taçlarından feragat etti. Miss Amerika Güzeli seçilen Noelia Voigt, akıl sağlığı nedenlerinden ötürü tacını bırakırken, “Aklımı kaçıracak gibi oldum, kendiniz ve zihinsel sağlığınız için en iyi hissettiren kararların alınması gerektiğine inanıyorum” dedi. ABD güzellik yarışmasının 72 yıllık tarihinde tacı bırakan bir güzel görmeyenler için şok etkisi yaratan bir karardı. Üstelik Instagram’da açıklama metninin satır başları “I AM SILENCED” (Susturuldum) akrostişini oluşturuyordu.

Noelia Voigt, piskolojik baskı gerekçesiyle tacı bıraktı

O dönem basında yer alan istifa mektubuna göre Voigt, toksik çalışma ortamı, aşırı kontrol/ susturma girişimleri, ödemelerde/yan haklarda gecikmeler ve güvenlik zafiyetleri yaşadığını iddia etti.

Özellikle bir etkinlikte maruz kaldığını söylediği cinsel taciz olayı sonrasında organizasyonun konuyu örtbas etmesini istediğini öne sürdü.

Marka iletişimi ve sosyal medya içeriklerinin onayı/erişimi üzerinde baskı ve kısıtlama olduğu; kendi sesiyle paylaşım yapmasının engellendiği iddiaları da gündeme geldi.

17 yaşındaki Miss Teen USA UmaSofia Srivastava da “Kişisel değerlerim artık bu organizasyonun yönelimiyle tamamen örtüşmüyor” deyip aylardır bu kararı düşündüğünü vurguladı ve tacı bıraktı.

Kişisel değerleri ve öncelikleriyle organizasyonun talep ettiği içerik/işbirlikleri arasında uyumsuzluk olduğunu söyleyen Srivastava, kendi metin ve paylaşımlarının izni dışında değiştirilmesi ve kendi sesiyle temsil edilememesi gibi hususlara atıf yaptı.

Reşit olmayan bir ünvan sahibi olarak sınırlar ve onay süreçleri konusunda rahatsızlık belirten Srivastava, kamuya açık açıklamalarında ayrıntılı suçlamalar sıralamak yerine değer uyumsuzluğu vurgusunu öne çıkardı.

İki güzelin art arda aldığı taç bırakma kararı, güzellik yarışmalarında psikolojik taciz ve baskıya ilişkin tartışmalara yol açtı.

17 yaşında Miss Teen USA ünvanı alan UmaSofia Srivastava, taçtan feragat etti

KURALLARI YIKAN GÜZELLER

1974 Miss World yarışmasında Helen Morgan’ın anne olduğu ortaya çıkınca, o dönemki kurallar gereği birkaç gün içinde kraliçelik ünvanını bırakmak zorunda kaldı.

Miss World ve bağlı ulusal yarışmalar, adayların evli olmamasını ve daha önce doğum yapmamış olmasını şart koşuyordu. Anne olmak, diskalifiye nedeniydi.

Morgan, anneliğini gizlemediğini, ancak uluslararası finalde bunun sorun edildiğini ima eden açıklamalar yaptı. Esas kırılma, ulusal-uluslararası kural yorumları ile basının baskısının birleşmesiydi.

Yarışma kurallarının kadınların özel hayatı ve anneliği üzerindeki kısıtlayıcı yaklaşımı sorgulanırken, basının bekâr bir anneye yönelik ahlaki yargıları ve özel hayatın hiçe sayılması eleştirildi.

Helen Morgan’ın tacı devretmesi üzerine Güney Afrika’dan Anneline Kriel, 1974 Miss World ünvanını aldı.

'Taçsız güzel' olmak Hülya Avşar'a şöhretin kapılarını açtı

Helen Morgan, kısa süre içinde yarışma dünyasından çekildi ve özel hayatına döndü. Vaka, güzellik yarışmalarındaki ‘evli olmama/çocuğu olmama’ şartlarının en çok anılan örneklerinden biri olarak hafızalara kazındı.

Miss Universe 2023’ten itibaren evli ve anne adaylara kapılarını açsa da, Miss World ve pek çok ulusal yarışma uzun yıllar bu kısıtları sürdürdü.

Benzer ve unutulmaz skandallardan biri de kuşkusuz ülkemiz sınırları içinden. Hülya Avşar’ın nasıl ünlü olduğunu hatırlayalım…1983 yılında Türkiye Güzeli seçilen Avşar’ın, evlenip boşandığı ortaya çıkınca tacı elinden alındı. Birincilik ünvanı, yarışmanın ikincisi olan Dilara Haraççı’ya verildi.

Güzellik yarışmalarında çok katı şekilde uygulanan ‘evlenmemiş olma’ kuralını yıkmıştı Avşar. Ama bu kural ihlali ona, ‘taçsız güzel’ olarak şöhret kapısını açtı.